مسجد خان شهرکرد

مسجد جامع شهرکرد یا «مسجد خان» با حدود ۱۷۰ سال قدمت در بافت قدیمی شهرکرد و تقریباً در مرکز شهر، در خیابان ملت و در کوچه‌ای به نام مشرف قرار دارد.

این مسجد در سال ۱۲۷۰ هجری قمری توسط یکی از خوانین چالش‌تر به نام «حاج محمدرضاخان ستوده» ساخته شد و سبک ساختمان آن بسیار شبیه به مسجد حکیم اصفهان می‌باشد.

به طور کلی مساحت قسمت‌های مختلف مسجد جامع شهرکرد حدود یک هزار و ۳۳۰ متر مربع شامل صحن مسجد حدود ۷۰۰ متر مربع، شبستان غربی یا زمستانی حدود ۲۸۰ متر مربع، شبستان جنوبی یا تابستانی حدود ۳۵۰ متر مربع است.

این بنا‌ی مذهبی و تاریخی، با نمای تمام آجری و گنبد‌های قدیمی، دارای معماری خاص مناطق سردسیری با دو شبستان تابستانی و زمستانی است.

مسجد جامع شهرکرد که از نظر معماری و وسعت، کامل‌ترین و بزرگ‌ترین مسجد تاریخی چهارمحال و بختیاری و تنها بنای تاریخی چهار ایوانی این استان محسوب می‌شود، دارای دو ایوان بلند و وسیع به صورت قرینه در شمال و جنوب صحن مسجد می‌باشد، این ایوان‌ها بیش‌ترین ارتفاع را در این بنا به خود اختصاص داده است که در جلو با طاق‌های جناقی و در پس آن با ایجاد گوشواره‌ای با نقوش آجری به شکل لوزی و به حالت نیم گنبد جمع شده‌اند.

یکی از مصالحی که در این بنا در حجم زیاد مورد استفاده قرار گرفته، کاشی در انواع هفت رنگ، لاجوردی و فیروزه‌ای است که بیش‌تر آن کاشی هفت رنگ با نقوش اسلیمی که در اکثر بنا‌های دوره قاجار مورد استفاده قرار گرفته، می باشد. کاشی‌های فیروزه‌ای و لاجوردی نیز در برخی از طاق نما‌ها به کار رفته که مشتمل بر آیاتی از قرآن کریم و ادعیه مختلف است. پشت نعل‌های داخل صحن از کاشی‌های هفت رنگ و بدنه شمالی نیز کاشی‌هایی که شامل آیات قرآن و اشعار محتشم کاشانی می‌باشد، استفاده شده است.

این مسجد دارای سه درب ورودی است که در شمال، شرق و غرب آن واقع شده اند. این ورودی‌ها در جلو و عقب با طاق‌های جناقی و نیم گنبد پوشش داده شده اند. در درون راهرو‌های ورودی، طاق نما‌هایی ایجاد شده که عمق آن حدود ۱۵ سانتی متر و با کاشی هفت رنگ تزیین شده است.

بنای تاریخی مسجد جامع شهرکرد، در تاریخ ۱۰ مردادماه ۱۳۵۶ و به شماره‌ ۱۵۴۳ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسید.